De liefde in al haar facetten
Het kan bijna geen toeval zijn dat op 8 oktober 2023 het Orpheus Ensemble tijdens het zeer goed bezochte concert in de Wilhelminakerk in ‘Spelen met Vuur’ de liefde in de periode van de Romantiek in al haar facetten bezong, terwijl zeven dagen later op enige honderden meters afstand het Dordrechts Museum in de groepstentoonstelling ‘Kiss my Soul’ een rijk beeld geeft van de Hemelse en Aardse liefde in de 21ste eeuw.
Drama en menselijke emoties
Het Orpheus Ensemble had boeiende liederen geprogrammeerd van de beroemde ‘Romantische’ componisten Robert Schumann, Johannes Brahms en Antonin Dvořák, terwijl er ook een muzikale plaats was ingeruimd voor de minder bekende Hongaarse toondichters József Karai en Lajos Bárdos. In de liederen van Schumann, Brahms en Dvorák was er veel drama en menselijke emoties als vreugde, verdriet, verwondering, angst, pijn en verlangen te beluisteren, dikwijls gebaseerd op elementen uit de eenvoudige volksmuziek van de Balkan. Aan de soepele, doch vaste hand van de eminente dirigent Caecilia Boschman wist het Orpheus Ensemble het palet aan stemmingen in de veelvuldig terugkerende thematiek in de liederen als de verheerlijking van de liefde – zowel de ideale als de onmogelijke -, de hang naar het nostalgisch verleden en het enthousiasme voor de natuur prachtig te vertolken.
‘Kruisbestuiving’
Een grote bijdrage aan het succes van ‘Spelen met Vuur’ leverden de begeleidende, briljante musici Ben Martin Weijand op de vleugel en Jan Rijnierse op tárogató, een houten enkelriet blaasinstrument uit de Balkan. Vanaf de eerste klanken van Zigeunerleben van Schumann vond er een intense muzikale kruisbestuiving plaats tussen het koor en de musici. Deze unieke synergie leverde een zinnenstrelend concert op. Volkomen terecht mochten Weijand en Rijnierse dan ook excelleren in drie intermezzo’s, waarbij Jan Rijnierse de toehoorders in de Wilhelminakerk compleet betoverde met zijn tárogató in Rackoszi Nota, een oude, weemoedige Hongaarse volksmelodie.
Een bijzondere verrassing
Het Orpheus Ensemble had op 8 oktober nog een bijzondere verrassing voor het enthousiaste gehoor in petto, al had Lenie Craane, de voorzitter van het Orpheus Ensemble, in haar welkomstwoord reeds aangegeven dat de laatste drie liederen van Bárdos en Karai van het programma door het koor in het Hongaars gezongen zouden worden. Dat moet zeker tijdens de repetities wat voeten in de aarde gehad hebben, want het Hongaars kent maar liefst 21 naamvallen en vele dubbele letters en wordt gerekend tot de vijf moeilijkste talen in de wereld. Het Orpheus Ensemble slaagde echter met vlag en wimpel door de klemtoon, intonatie, articulatie via een perfecte tongstand en lipronding tot uitvoer te brengen. De concertbezoekers konden alle liederen in de oorspronkelijke taal en de Nederlandse vertaling in het zeer fraai uitgegeven programmaboekje volgen. Het koor, de dirigent en musici werden na afloop terecht beloond met een groot applaus.
Louis Hoogendijk